پایگاه اطّلاعرسانی پلیس فتا: در آستانهی اوّلین سالگرد افتتاح پلیس فتا، کنفرانس خبری سردار هادیانفر ـ رییس پلیس فضای تولید و تبادل اطّلاعات ناجا ـ برگزار شد.
در این کنفرانس خبری، رییس پلیس فتا نخستین گزارش رسمی از وضعیت جرایم سایبری در ایران را ارائه کرد. سردار هادیانفر با اشاره به ضریب نفوذ اینترنت در کشور، وضعیت ایران را بالاتر از متوسّط جهانی ذکر کرد به نحوی که ضریب نفوذ اینترنت در ایران برابر با 48.6 درصد و از متوسّط ضریب جهانی با رقم 34 درصد بیشتر است.
رییس پلیس فضای تولید و تبادل اطّلاعات ناجا، با اشاره به سند چشم انداز ایران 1404، سند افتا و وظایف پلیس، مهمترین چالشها، آسیبها و تهدیدات فضای سایبری را در جرایم سازمانیافته، تخریب بانکهای اطّلاعاتی، حملات مختلکنندهی خدمات، جاسوسی، خرابکاری، نقض حریم خصوصی و نقض حقوق مالکیت معنوی دانستند.
سردار هادیانفر، تعداد کاربران اینترنت را در ایران 36.5 میلیون نفر اعلام کرد که 26 میلیون نفر از آنان را جوانان تشکیل میدهند. همچنین 42درصد از کاربران در منزل شخصی، 22درصد در کافینتها، 14درصد در محلّ کار و سایرین در اماکن آموزشی و سایر اماکن وارد اینترنت میشوند.
ایشان ضمن اشاره به فرصتهای فضای تولید و تبادل اطّلاعات کشور افزودند: «در آینده ابزارهای فنّاوری اطّلاعات و ارتباطات نقش انکارناپذیری در رقابتهای سیاسی، امنیتی، فرهنگی، اجتماعی، اخلاقی و دینی در عرصههای ملّی و بینالمللی ایفا خواهند کرد ضمن آنکه فنّاوری اطّلاعات و ارتباطات با ایجاد فرصتهای فراوان سود اقتصادی بیشتری به مردم خواهد رساند.
سردار هادیانفر با اشاره به وابستگی 75درصد مشاغل و کسبوکارها به اینترنت در آیندهی کشور گفت: «اینترنت حدود 22 میلیون فرصت شغلی را در ایران ایجاد خواهد کرد.»
رییس پلیس فضای تولید و تبادل اطّلاعات ناجا با اشاره به فرصتهای خوب و مناسب کشور در استفاده از مزایای اینترنت افزود: «وجود کاربران جوان و کسب رتبهی اوّل خاورمیانه از لحاظ تعداد کاربر، سطح مناسب فنّاوریهای زیرساخت اینترنتی کشور، تشکیل بانکهای اطّلاعاتی مختلف در سازمانها، وجود نیروهای جوان و متخصّص امنیت شبکه در کشور، به وجود آمدن شبکههای اجتماعی بومی و راهاندازی پلیس فتا از فرصتهای اساسی کشور در زمینهی اینترنت و فنّاوری اطّلاعات و ارتباطات محسوب میشود.
سردار هادیانفر با تصریح اینکه پلیس فتا با هدف صیانت از هویّت ملّی و دینی و ارزشهای انسانی جامعه، صیانت از اموال، منافع، اسرار و اقتدار ملّی، حفظ حریم خصوصی و آزادی مشروع در فضای تبادل اطّلاعات است افزود: «توسعهی توانمندی فنّی و پشتیبانی پلیس فتا در سراسر کشور، پیشگیری و مبارزه با جرایم در حوزهی فتا، کاهش مخاطرات پیرامون کاربران، ایجاد تعامل با سایر سازمانها برای کنترل، پیشگیری و مبارزه با جرایم، فرهنگسازی، آموزش و رشد سطح آگاهیهای جامعه، ایجاد تعامل و ارتقاء سطح همکاریهای منطقهای و بینالمللی، ایجاد مرکز تشخیص جرایم و ادّلهی دیجیتال جرم و همکاری با دانشگاهها و انجام پژوهشهای بنیادین و کاربردی در حوزهی امنیت فتا، هشت برنامهی کلان امسال است که در دستور کار پلیس فتا قرار گرفتهاست.
سردار هادیانفر از تشکیل پلیس فتا در 32 استان کشور و راهاندازی آزمایشگاههای ادلّهی دیجیتال در 10 استان معین در موضوعات بازیابی اطّلاعات، سختافزار، نرمافزار، مالتیمدیا، مخابرات و تلفن همراه خبر داد.
ایشان افزایش خطر پذیری ارتکاب جرایم، ارتقاء امنیت در توسعه کسب و کار و سرمایهگذاریهای آنلاین، دشوار نمودن نحوهی ارتکاب جرم، کاهش جرایم حوزه فتا، افزایش قدرت کشف جرایم حوزه فتا، ایجاد احساس امنیت برای خانواده ها و کاربران و ارتقاء احساس امنیت در فضای آنلاین را از مهمترین دستاوردهای پلیس فتا در یکسال گذشته دانستند.
رییس پلیس فتای ناجا علل دشوار شدن ارتکاب جرایم در این حوزه را گشت زنی شبانه روزی این پلیس در فضای سایبری، شناسایی حفرههای امنیتی سامانهها و سایتهای دولتی و عمومی، شناسایی و مقابله با مراکز ارائهکنندهی خدمات دسترسی اینترنتی به کاربران بی نام و نشان، شناسایی و مقابله با فروشندگان باگهای امنیتی، تعامل و همکاری با سایر دستگاهها و بانکها، هوشیاری، اطلاع رسانی و آگاه سازی دستگاهها، هشدار به مجرمین حرفهای و غیرحرفه ای و رشد آگاهیهای اجتماعی جامعه دانستند.
سردار هادیانفر با اشاره به عوامل موثّر در وقوع جرایم سایبری، پایینبودن سطح آشنایی مردم با ویژگیهای این فضا، افزایش جاذبهی آماجها، قبیح نبودن برخی از جرایم رایانهای، توسعهی فنّاوریهای روزآمد و عدم توجّه به امنیت و پیچیدگی روزافزون فعّالیّتهای مجرمانه در فضای سایبری، ویژگیهای شبکههای اجتماعی، مخفی و پنهان بودن هویّت مجرم و بیانگیزگی بزهدیدگان به طرح شکایت را از عوامل اصلی در بروز و وقوع جرایم سایبری دانستند.
وی با بیان اینکه آمار کشف جرایم در کشورهای آمریکا و کره جنوبی که بیشترین جرایم سایبری را دارند 10 تا 20 درصد است، اظهار داشت: آمار جرایم سایبری کشف شده در ایران از نظر آماری بسیار مطلوب و بیانگر تلاش این پلیس در یک سال گذشته است.
ایشان از تشکیل 4000 پرونده در سال جاری در این حوزه خبر داد که با توجه به افزایش خطر پذیری ارتکاب جرایم از فروردین تا دیماه امسال روند نزولی داشته است. این در حالی است که از این تعداد 1908 مورد منجر به کشف شده است که بیشترین فراوانی موضوعات را برداشت غیر مجاز از حساب های بانکی، هتک حیثیت و نشر اکاذیب، دسترسی غیر مجاز، ترمینیشن (قاچاق صوت از طریق اینترنت)، تهدید، اخاذی و مزاحمت از طریق اینترنت تشکیل میدهد. جرمخیزترین استانها نیز به ترتیب تهران بزرگ، خراسان رضوی، اصفهان، البرز و آذربایجان شرقی هستند. در اینحال کمترین میزان جرایم به ترتیب به استانهای گلستان، خراسانجنوبی و خراسانشمالی اختصاص دارد.
سردار هادیانفر، فاصله زمانی وقوع تا کشف کل پرونده هایتشکیل شده را به ترتیب، 20.2درصد زیر 10 روز، 23.4درصد زیر یک ماه، 51درصد زیر شش ماه و 5.4درصد را بیش از شش ماه اعلام کردند.
رئیس پلیس فتا، با اشاره به اینکه72 درصد انگیزههای مجرمین را کسب منافع مالی تشکیل میدهد افزودند: «انگیزههای ضداخلاقی با 14درصد، انتقام جویی، تسویهحساب و رقابتهای شغلی با 3درصد و سرگرمی و کنجکاوی، اثبات توانایی و غیره با 11درصد از دیگر انگیزههای ارتکاب جرایم سایبری میباشد. ایشان ضمن اعلام اینکه 46.8درصد کل جرایم سایبری مربوط به برداشت غیر مجاز از حساب های بانکی بوده است، فراوانی شگردهای مجرمین را به ترتیب 55درصد سوء استفاده از رمز دوم اینترنتی، 24درصد نصب نرم افزار جاسوسی(KeyLoggerها)، 9درصد سرقت کارت های بانکی، 8درصد فیشینگ و 4درصد سایر موارد اعلام کرد.
سردار هادیانفر همچنین شگردهای مورد استفاده مجرمین برای هتک حیثیت افراد و نشر اکاذیب را به ترتیب 32درصد از طریق شبکه های اجتماعی، 23درصد از طریق ایجاد وبلاگ، 22درصد از طریق درج در وبسایت، 21درصد ارسال ایمیل و 2درصد از طریق چت اعلام کرد.
وی با اشاره به موضوع امنیت وبسایتها و سامانههای اطّلاعاتی اعلام کرد: « تعداد سایت های هک شده در یازده ماه سال 1390، سیزده هزار و دویست و یازده مورد بوده است و بطور متوسّط روزانه 36 وبسایت مورد هک قرار می گیرد.»
رییس پلیس فتا در خصوص امنیت وبسایتهای دولتی گفت: «73 درصد حفرههای امنیتی کشفشده در سال 90 مربوط به سایتهای دولتی بودهاست این در حالی است که 60 درصد حفرههای امنیتی نیز در حوزهی وبسایتها و خدمات اینترنتی بانکها، مربوط به بانکهای دولتی است.»
سردار هادیانفر، به تفکیک سنّی مجرمین فضای سایبری در کشور اشاره کرد و گفت: «64درصد از مجرمین را افراد 17 تا 25 سال، 32درصد بالای 25 سال و 4 درصد را افراد زیر 17 سال تشکیل میدهند. همچنین 89 درصد مجرمین مرد و 11 درصد زن هستند.»
وی افزود: «پلیس فتا در یکسال گذشته در عملیاتهای بینالمللی سایبری همکاری داشته که نمونهی بارز آن اجرای عملیات پانگآ4، به منظور شناسایی و مبارزه با عاملین ورود و فروش داروهای غیر مجاز تحت نظر پلیس بین الملل بوده که در این عملیات 74 کشور شرکت داشتهاند که در 6 مرحله همزمان با سایر کشورها در ایران اجرا شد. از نتایج آن میتوان به شناسایی 104 وب سایت و ضبط کالاهای بهداشتی و آرایشی، کالاهای جنسی و مواد نیروزای تقلّبی در قالب 37 پرونده که منجر به دستگیری 29 نفر گردید اشاره کرد.»
رییس پلیس فتا در پایان گزارش خود به کاربران توصیه کرد تا با کسب آگاهی و دانش در خصوص رایانه و امنیت آن، از بروز جرایم و آسیبهای رایانهای علیه خود، پیشگیری کنند.
رییس پلیس فضای تولید و تبادل اطّلاعات ناجا در پاسخ به سوال خبرنگاری مبنی بر اعلام مهمترین پروندههای این پلیس، گفت: « ماموران این پلیس در عملیاتی موفّق به شناسایی و دستگیری عوامل و مدیران صفحهی «داف و پاف» در شبکهی اجتماعی فیسبوک شدند. شبکهای که با 27000 عضو، نسبت به ترویج فساد و فحشا از طریق انتشار عکسهای مستهجن اعضا اقدام میکرد. این عوامل دو مرد و دو زن بودند که با کار شبانهروزی شناسایی و دستگیر شدند.
وی در ادامه با اشاره به شناسایی باند فروش گیرندههای تقلّبی ماهوارهای گفت: چندی پیش باندی 14 نفره و سازمانیافته اقدام به تبلیغ و فروش گیرندههای تقلّبی ماهوارهای با قیمت 90 هزار تومان برای دریافت شبکه های ماهوارهای بدون نیاز به دیش و رسیور میکردند. این افراد برای جلب اعتماد مشتریان خود، شماره تلفن همراه دائمی ولی با هویت ثبتی جعلی را معرفی کرده بودند، امّا وقتی پس از واریز پول، دستگاهی برای آنها ارسال نمیشد و مالباختگان موضوع را پیگیری میکردند، کلاهبرداران مدّعی میشدند که بسته را از طریق پست ارسال کردهاند، امّا به جهت آنکه آنها در خانه نبودهاند، برای دریافت مجدد باید 15 هزار تومان پرداخت کنند. این همه در حالی است که اساساً از ابتدا هیچ دستگاهی برای خریداران ارسال نشدهاست.
رئیس پلیس فتا گفت: پس از دستگیری اعضای این باند ماموران موفق شدند سرشبکه این باند را در هتلی گرانقیمت در تهران شناسایی کنند. سرشبکه پس از دستگیری عوامل خود، این بار با راه اندازی صفحات فشینگ اقدام به کلاهبرداری کرده که از سوی پلیس شناسایی و دستگیر شد. اعضای این باند تاکنون به 200 میلیون تومان کلاهبرداری از شهروندان اعتراف کردهاند.
سردار هادیانفر در پاسخ به پرسش خبرنگار دیگری در مورد وضعیت ثبت شکایت در وبسایت پلیس فتا گفت: «فعلاً بر اساس قانون، روش شکایت مبتنی بر مراجعه به دادسرا و اخذ مرجوعهی قضایی و سپس مراجعه به پلیس فتای استانها میباشد. امّا این پلیس اهتمام جدّی دارد که در سال 91 با رسیدگی غیرحضوری به شکایات با هماهنگی با مراجع قضایی، شکایت مردم در سامانهی شکایات پلیس فتا ثبت و رسیدگی شود. در حال حاضر نیز شکایاتی که از این طریق واصل میشود در مرحلهی اوّل مورد اعتبارسنجی قرار میگیرد و اگر شکایت وارد باشد، به شاکی مشاورهی لازم جهت دریافت مرجوعهی قضایی و مراجعه به پلیس فتای استان مربوطه صورت ارائه میشود.
گفتنی است که در حاشیهی این کنفرانس، انیمیشنهای تولیدی پلیس فتا برای خبرنگاران حاضر در کنفرانس خبری به نمایش درآمد.
منبع:
پلیس فتا