بی بی سی فارسی این بار در چند برنامه خود، از جمله برنامه نوبت شما سعی در تطهیر شاهین نجفی کرد. خواننده هتاکی که در ترانه ای اقدام به توهین به امام دهم شیعیان امام هادی (علیه السلام) کرده است که اتفاقا بی بی سی اکثرا این برنامه ها را به اسم آزادی بیان بر روی آنتن برده است.

احسان جلایر

پس از مصاحبه ی اختصاصی بی بی سی فارسی با «عبدالمالک ریگی» سرکرده ی گروهک تروریستی جندالله فعال در شرق ایران، و چندین و چند بار ساخت برنامه های مظلوم نمایانه در حمایت از سازمان تروریستی مجاهدین خلق، سازمانی که دستش به خون نزدیک به 16 هزار نفر از مردم کوچه و بازار ایران آغشته است، این شبکه این بار در چند برنامه از جمله برنامه ی «نوبت شما» سعی در تطهیر شاهین نجفی خواننده ی هتاکی که در ترانه ای اقدام به توهین به امام دهم شیعیان امام هادی علیه السلام کرده است.

اتفاقا بی بی سی فارسی تمام این برنامه ها را به اسم آزادی بیان بر روی آنتن برده است، اما این بار دم خروس آزادی بیان به ویژه در برنامه ی نوبت شما به وضوح بیرون زده بود به نوعی که می توان آن را گاف بزرگ بی بی سی فارسی نام گذاشت.

اگر بخواهم در ابتدای بحث به خود برنامه ی نوبت شما اشاره ای بکنیم می توانم بگویم که این برنامه را باید ناقض اصلی آزادی بیان در بی بی سی فارسی دانست.

برنامه ای که از همان ابتدایش که یک بیننده تماس می گیرد پیش از آنکه روی آنتن برود، با مصاحبه های گاها طولانی با افراد، شروع به گزینش و چیدمان افراد در دقایق مختلف برنامه می کند تا بتواند آن چیزی را که می خواهد به بیننده ی خود القا کند و تجربه ی بیش از سه ساله شبکه ی بی.بی.سی فارسی و به تبعش برنامه ی نوبت شما این را ثابت کرده است که حتی پس از این گزینش ها آنها خطوط قرمز جدی برای خود تعریف کرده اند.

به عنوان نمونه آنها حتی کوچکترین نقد نسبت به خاندان سلطنتی انگلیس و شخص ملکه را بر نمی تابند که البته می توان این خط قرمز را یک اصل در دستگاه حاکمیتی انگلستان دانست و اتفاقا بر اساس همین اصل غیر قابل خدشه ی آنها بود که این اواخر شبکه پرس تی وی تنها به خاطر گزارشی کوتاه در ارتباط با هزینه های سنگین مراسم ازدواج نوه ی ملکه و در مقابل وضعیت بد اقتصادی مردم این کشور از سوی حاکمیت انگلیس به تعطیلی کشانده شد، دیگر خط قرمزی که بی بی سی فارسی برای خود تعریف کرده رژیم اسرائیل است، که این را می شود از گزارش های جانبدارانه از این رژیم و همچنین اقدام به قطع زیرکانه صدای افرادی که در برنامه نوبت شما انتقادات جدی نسبت به این رژیم بیان می کنند، فهمید.

جالب تر آنکه دقیقا مسئولان همین برنامه ی طرفدار آزادی بیان چند هفته ای است که برای سانسور هر چه بهتر نظرات بینندگان خود اقدام به پخش با تاخیر چند ثانیه این برنامه کرده اند.

در ادامه اگر بخواهیم مشخصا به برنامه روز دوشنبه نوبت شما که اختصاص به هتاکی شاهین نجفی که البته بی بی سی از آن تعبیر به رسالت اجتماعی هنرمند می کند و این اقدام را به نوعی تقدس زدایی از افکار یک جامعه سنتی می داند بپردازیم . لازم است که به دو نکته اشاره شود:

1. در این برنامه که مجری آن «پونه قدوسی» بود مجری برنامه، را این گونه آغاز می کند که «مرز بین رسالت اجتماعی یک هنرمند و آزادی بیان با توهین به اعتقادات و مقدسات بعضی از مردم چیست؟» و این را مطرح می کند که اگر حتی این ترانه ارزش هنری هم نداشنه باشد «بار دیگر مرز بین آزادی بیان و توهین به مقدسات را به بحث می گذارد».

در ادامه ی برنامه آنجا که همه منتظر روی خط آمدن بینندگان هستند، مسئولان برنامه در اقدامی عجیب در ابتدا شروع به مصاحبه ی تلفنی با «رضا ولی زاده» خبرنگار رادیو فرانسه و «حسین نوش آذر» نویسنده در پاریس و پس از آن «آرش سبحانی» خواننده رپ در واشنگتن می کنند و تقریبا نیمی از وقت برنامه را به این سه نفر که هر سه به نوعی موافق این هتاکی شاهین نجفی بوده اختصاص می دهند.

آقای ولی زاده اساسا در این اثر هیچ گونه توهینی نمی بیند و حتی در ابتدای صحبت معترض برنامه نوبت شما می شوند که چرا بخش هایی از ترانه را پخش کردند و چرا به صورت کامل این ترانه را پخش نکردند و اعتقاد ایشان بر این است که یک هنرمند هیچ شانی را نباید حفظ کند چرا که بزرگترین شان یک هنرمند خود هنرمند بودن وی می باشد.

سئوالی که اینجا به ذهن متبادر می شود که خوب است آقای ولی زاده و همچنین بی بی سی فارسی به آن پاسخ دهند این است که آیا بنده نوعی می توانم به عنوان هنرمند مثلا یک کاریکاتوریست، به بحثی که چندین هفته ی پیش در محافل رسانه ای داغ بود یعنی تجاوز آقای صادق صبا رئیس بخش فارسی بی بی سی به خانم پونه قدوسی بپردازم و اساسا این مساله از لحاظ اخلاقی صحیح می باشد و آبرو و شخصیت ایشان را من می توانم تنها به واسطه ی هنرم لکه دار کنم. (البته لازم به ذکر است که انعکاس خبر بحث دیگری است.) شاید آقای ولی زاده این گونه پاسخ دهند که آزادی بیان یک قانون مدنی می باشد و هیچ حد و مرزی هم ندارد و بخواهند به نوعی با استفاده از این الفاظ  ما را فریب دهند .

آیا باز هم بر اساس همین آزادی بیان می توان به بحث هولوکاست و ده ها مسئله ی دیگر پرداخت خوب است ایشان پاسخ دهند که امروز در فرانسه ای که در آن زندگی می کنند چند نفر به خاطر تنها پژوهش بر روی مساله ی هولوکاست بازخواست شده و از حقوق اجتماعی خود منع شده اند.

در ادامه ی بحث هم آقای نوش آذر ضمن مخالفت با این روش اما برای توجیه این عمل بر این باور بودند که این بیان و لحن را جمهوری اسلامی به ما و امثال شاهین نجفی تحمیل کرده است و به نوعی به دنبال تغییر صورت مسئله و القای اینکه این دعوای شاهین نجفی با جمهوری اسلام می باشد نه با اسلام و شیعیان تا بتواند از جبهه ی مخالفین جمهوری اسلامی ایران یارگیری کرده و کمی از بار مسئله بکاهد و پس از ایشان نوبت به آرش سبحانی رسید که وی از همان ابتدا تمام قامت از همکار خود دفاع کرد و این توهین ها را نشانه شجاعت وی در انجام وظیفه اش می دانست و بر این باور بود کسی اصلا نباید در این مورد سئوال کند! و در ادامه برنامه پس از خواندن سایت ها وبلاگ ها که در این قسمت هم سانسور جدی سایت های مخالف در دستور کار بود، تنها به پنج نفر از ایران اجازه صحبت داده می شود و پنج نفردیگر از خارج کشور انتخاب می شود که با توجه به موضوع برنامه و اینکه در ایران بیش 90 درصد شیعه می باشند این روندی غیر متعارف و می توان گفت نوعی سانسور نظرات می باشد.

2. نکته دیگری که لازم است به آن پرداخته شود این است که ارزش ها و مقدسات در جوامع متفاوتند و به طور نسبی (البته این به این معنا نیست که همه ارزش ها نسبی اند و ما ارزش مطلق نداریم) مورد نظر قرارمی گیرند. برای مثال، در برخی محیط ها اگر کسی با خواهر کسی یا دختر کسی رابطه ای برقرار کند عیبی ندارد، اما در جامعه و محیط مسلمانان این عمل زشت و قابل پذیرش نمی باشد.

از اینجا یک نتیجه دیگری می گیریم و آن این است که هر جامعه ای برای خود ارزش هایی دارد و چیزهایی را محترم و دارای قداست می شمارد، در حالی که ممکن است در جامعه دیگری این قداست ها و ارزش ها مطرح نباشد. حال مبنای این قداست ها و ارزش ها کدام است؟ بی شک مبنای این قداست و ارزش ها فرهنگ و محیط اجتماعی و باورهای هر جامعه است و بدیهی است که این ارزش ها بر اساس جامعه، فرهنگ و محیط اجتماعی هر فرد در هر کشوری تعریف می شود.

لذا اگر در محیطی، بر اساس فرهنگ خاص آن مردم، چیزی قداست داشت و محترم بود، نباید به تجاوز و بی احترامی کرد و هر کس در هر محیطی حق ندارد که هر چه خواست بگوید؛ بلکه باید به گونه ای سخن گوید که به مقدسات آن مردم بی احترامی نشود. در جامعه ی اسلامی نیز کسی حق ندارد به بهانه ی آزادی، به مقدسات اسلامی و مقدسات مردم بی احترامی کند، مخصوصا آن مقدساتی که برای مردم از جانشان عزیزتر است.